Hennep... eerst afgemaakt en dan veredeld !
Wat zou het gemeenschappelijke punt kunnen zijn tussen een nieuwe collectie prêt-à-porter, vogelzaden, een blok kalkbeton, een olie die angsten kan behandelen en een ecologisch isolatiemateriaal ?
Een veelzijdige tweehuizige eenjarige plant met een hoge stengel : hennep.
8.000 jaar geleden werd deze plant al geëxploiteerd door Chinese keizers. Het werd geconsumeerd door zowel mensen als vee en werd al gebruikt om textiel en papier te maken. In de twintigste eeuw haalden de lobby’s van katoen, nylon, aardolie en pulp op houtbasis de psychotrope eigenschappen van bepaalde hennepsoorten aan, om hun teelt wereldwijd te verbieden.
Tot op heden worden de soorten hennep die geteeld mogen worden, wettelijk bepaald, zowel op Europees als op nationaal niveau. Dit kader staat de teelt van zogenaamde "industriële" hennep toe, op voorwaarde dat het THC-gehalte (tetrahydrocannabinol) per 1 januari 2023 een drempel van 0,3% niet overschrijdt volgens de regels van het nieuwe gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB).
Niets gaat verloren, alles wordt gemaakt !
De bekende uitdrukking "alles is goed in het varken" moet zich zorgen maken ! Inderdaad, het motto "niets gaat verloren, alles wordt gemaakt" definieert perfect de veelzijdigheid van hennep.
Hier zijn enkele van de toepassingen :
- Textielvezels : de vezels worden gebruikt om stoffen, kleding, touwen, papier, karton, enz. te produceren. Ze zijn resistent, duurzaam en biologisch afbreekbaar. Er is tien keer meer water nodig om een kilo katoen te produceren dan een kilo hennep !
- Dieet : de zaden zijn rijk aan eiwitten, essentiële vetzuren, vezels en vitamines. Hun gehalte aan Omega 3 en 6 in de ideale verhoudingen voor menselijke behoeften wordt unaniem erkend. Ze kunnen gebruikt worden voor de productie van olie, diervoeder, voedingssupplementen, enz.
- Cosmetica : Cosmetica op basis van hennepolie staan bekend om hun hydraterende, verzachtende en regenererende eigenschappen. Ze zijn te vinden in crèmes, lotions, lippenbalsems, shampoos, zeep, enz.
- Geneeskunde : Hennep wordt gebruikt om cannabidiol (CBD) te produceren, een verbinding met therapeutische eigenschappen die in staat is om angst, pijn, ontsteking, slaapstoornissen, epilepsie, enz. te behandelen.
- Biobrandstoffen : de olie kan ook worden gebruikt voor de productie van biobrandstoffen.
- Tuinbouw : hennep wordt geëxploiteerd als sierplant, om compost te produceren, bodemerosie te bestrijden, vervuilde bodems te saneren, enz.
Hennep in de bouw
Als ecologisch en duurzaam bouwmateriaal maakt hennep meerdere toepassingen mogelijk, aanpasbaar volgens de gewenste prestaties :
- Akoestische en thermische isolatie : voor muren, daken, vloeren, enz. Deze gezonde en hoogwaardige materialen zijn natuurlijk, bestand tegen vocht en vuur.
- Bouwmateriaal : productie van bakstenen, blokken en bouwplaten.
- Coatings en verven : reguleren de luchtvochtigheid en versterken binnen- of buitenmuren.
Opnieuw in de gratie
Na het verbod op de teelt van Cannabis Sativa met THC bleven er in België geen teeltpercelen meer over. Deze energiezuinige plant verarmt de bodem echter niet, heeft geen meststoffen, pesticiden of irrigatie nodig. Een hectare van de teelt zou tot 15 ton CO2 opnemen...
In 2005, na het aanvragen van vergunningen aan het Waals Gewest, begon burggraaf (Benoit) Cossée de Maulde aan het avontuur. Hoewel hij niet erg serieus genomen werd, zaaide hij zo’n dertigtal hectare hennep. In 2012 werd negen hectare toegewezen aan de exclusieve teelt van "Santhica 27" die hij bedoelde voor de productie van stro en isolatie voor de eco-bouw.
Vier jaar later vertelde landbouwer de Maulde aan de RTBF : "Er zijn eigenlijk twee productierichtingen voor hennep. Ten eerste is er de productie van zaden, hennepzaad genoemd, die het mogelijk maakt om voedingsoliën of voedsel voor mens en dier te maken. Dan is er de productie van vezels uit hennepstro, dat wil zeggen dat het stro een “ontvezelingsbehandeling” moet ondergaan die de schors van de vezel scheidt. Hiermee kunnen we textiel maken, isolatieplaten produceren,... een hele reeks toepassingen die ervoor zorgen dat er niets verloren gaat in de plant".
Tegenwoordig is ’s werelds grootste producent China, dat in 2019 bijna 67.000 hectare hennep teelde. Europa heeft bijna 54.000 hectare teelt.
Van garage naar vlucht
Tien jaar geleden begonnen Jean-Baptiste de Mahieu, burgerlijk ingenieur (UCL) en gedelegeerd bestuurder van IsoHemp, en Olivier Beghin met het ontwerpen van producten die uit hennep bestaan. Net als Apple begon hun bedrijf in een garage ! In 2021 investeert het bedrijf, dat toonaangevend is geworden in de productie van hennepblokken, vijf miljoen euro in een nieuwe site van twee hectare met als doel een jaarlijkse productie van 5.000.000 isolerende hennepblokken te realiseren. Verschillende investeringsholdings, waaronder Cheniclem Private Equity, eigendom van de familie Jolly, ondersteunden dit project financieel.
Deze plant is daarom in haar geheel bruikbaar en in staat om in onze vitale behoeften te voorzien en ons tegelijkertijd te beschermen tegen klimaatverandering ! Hoewel zij één van de eerste was die door onze voorouders in de landbouw werd geëxploiteerd, lijkt het erop dat zij de bijnaam "plant van de toekomst" verdient !
Wij danken graaf Pierre-Alexandre de Lannoy voor het schrijven van dit artikel.