Lesgeven in 2023 - Stand van zaken met Gaëlle van der Beken Pasteel
Theoretisch genieten lesgevers van een sterk en gestructureerd onderwijssysteem dat hen voldoende middelen biedt om hun pedagogische praktijken te verbeteren. Voor diegenen die gepassioneerd zijn door onderwijs en klaar staan om de uitdagingen van het Belgische onderwijssysteem aan te gaan, biedt de verscheidenheid aan scholen vele mogelijkheden, variërend van basis- en middelbare scholen tot universiteiten en scholen voor beroepsonderwijs.
Laat ons echter een kat een kat noemen, afhankelijk van het opleidingsniveau en de regio’s van het land, worden onze lesgevers geconfronteerd met diverse problemen, waaronder :
- Disciplineproblemen : leerlingen respecteren het gezag van de opvoeder niet meer.
- Een gebrek aan middelen : op het gebied van lesmateriaal, administratieve ondersteuning of personeel.
- Onderwijshervormingen : soms een bron van frustratie voor leerkrachten die zich moeten aanpassen aan nieuwe leerplannen.
- Stress en werkdruk : met daarbij nog extra uren om lessen voor te bereiden, de huiswerken te verbeteren, enz.
- Culturele verschillen : belangrijke verschillen tussen leerlingen bemoeilijken het lesgeven.
De mooiste job ter wereld
Veel lesgevers blijven de beste job ter wereld uitoefenen met passie en toewijding, gericht op het succes van hun studenten en werken aan het voortdurend verbeteren van hun professionele werkwijze.
Gaëlle van der Beken Pasteel is al meer dan tien jaar de gelukkige leerkracht van het zesde leerjaar aan de Sint-Jorisschool in Wezembeek-Oppem, onder leiding van gravin Rosalie de Marnix de Sainte-Aldegonde. Gaëlle maakt zich vooral zorgen over de gezondheidstoestand van correcte spelling : "verloren tussen duizenden afleidingen lezen kinderen niet meer, tenzij te veel strips en manga’s."
In 2021 introduceerde de Vlaamse gemeenschap een zogenaamde "Koala"-test die het niveau van beheersing van het Nederlands bij vijfjarigen beoordeelt. De resultaten zijn ontstellend : 15% van de leerlingen heeft onvoldoende kennis om door te stromen naar de basisschool. Aan Franstalige kant is ook een herziening nodig...
Progressie / regressie
"Het programma van de Franse gemeenschap is aan het veranderen en helaas worden de verwachtingen in Frans en in wiskunde neerwaarts bijgesteld. In het schoolprogramma van mijn dochter Clémence, die in het tweede leerjaar zit in het Nederlandstalig onderwijs, zijn er vermenigvuldigings- en delingstabellen. In het Franstalig onderwijs wordt deze materie soms pas twee jaar later gezien...
Andere "veranderingen" zijn in opkomst, zoals het openstellen van het onderwijs voor andere kennis en vaardigheden die geschikt kunnen zijn voor andere vormen van intelligentie, zoals planten opbinden of leren naaien.
Voortaan wordt er ruimte gelaten voor het welzijn van kinderen en de ontwikkeling van hun persoonlijkheid. Socioconstructivisme (leertheorie gericht op het begrijpen van hoe mensen leren en wat hen beïnvloedt) wordt beoefend en kinderen leren nu door ervaring en bewerking tijdens uitwisselingen in kleine groepen.
Technologie komt steeds vaker voor in onze instellingen. Kinderen werken vaker met computers, maar het is essentieel om de schermtijd te beperken die hen in de privésfeer te vaak van jongs af aan hypnotiseren. »
Onderwijs in de andere landstaal ?
Sinds 2018 zorgt het groeiend aantal Franstalige leerlingen dat ingeschreven is in Vlaamse scholen voor gemengde gevoelens bij leerkrachten. Aan de ene kant voelen ze zich niet tevreden als hun leerlingen de lessen niet begrijpen. Aan de andere kant zijn ze zich bewust van de noodzaak om taalvaardigheden te ontwikkelen om te slagen op de arbeidsmarkt. Ze geven ook toe dat de opvang van Franstalige leerlingen in Vlaamse scholen kansen biedt voor de culturele en taalkundige ontwikkeling van Vlaamse leerlingen.
Een decreet met een reeks inschrijvingsprioriteiten voor Nederlandstalige kinderen werd vorig jaar toch goedgekeurd door het Vlaams Parlement... Aan Franstalige kant is de hervorming van de schoolritmes pijnlijk voor veel gezinnen, maar zij zet vooral Nederlandstalige leerkrachten aan om Waalse scholen die een onderdompeling in het Nederlands aanbieden, te ontvluchten. Laat ons echter positief blijven, er rest ons enkel nog deze hervormingen aan beide kanten van de taalgrens op elkaar te laten afstemmen.
Ouders + lesgevers = sleutel tot succes !
Lesgevers kunnen verschillende meningen hebben, afhankelijk van hun persoonlijke ervaring of sociaal-politieke omgeving. Heden ten dage is het essentieel dat iedereen samenwerkt om een inclusieve en gastvrije educatieve omgeving voor iedereen te creëren.
In ruil daarvoor is het van cruciaal belang dat ouders samenwerken met lesgevers door o.a. de taalachterstand van hun kinderen in te halen, zodat zij het leerproces van andere leerlingen niet afremmen. Om dit te bereiken, moeten vader en moeder rolmodellen blijven, want hun houding ten aanzien van opvoeding inspireert hun kinderen en brengt hen verantwoordelijkheidsbesef bij in hun eigen opvoedkundig traject.